Van zuivel wordt regelmatig gezegd dat je het met PCOS beter kunt vermijden. Toch is hier geen consensus over. Zuivel kan je zelfs ondersteunen om weer in balans te komen. Hoe zit dat precies? Je leest het hier.
Zuivel vermijden bij PCOS?
‘Zuivel is niet bedoeld voor volwassenen’ en ‘het laat een kalf in no time groeien dus het is ongeschikt voor de mens’, zijn argumenten die je misschien voorbij hebt horen komen. Maar ook hoor je wellicht dat zuivel zeer rijk is aan voedingsstoffen waardoor het snel binnenkrijgen van vitaminen en mineralen hierdoor mogelijk is. Je begrijpt het al: er is geen consensus. Wij zijn voorstander van zuivelproducten, juist ook bij PCOS. Wij zien zuivel als een superfood!
PCOS experts over zuivel
Wij (Loes en Isabelle) hebben beiden lange periodes zuivel (geheel) vermeden omdat het uit verschillende intolerantietesten bleek dat we op (koe)melk reageerden. Helaas hebben we hiermee geen positief effect op de cyclus gemerkt. Bepaalde klachten zoals acne kunnen natuurlijk verminderen door zuivel te laten staan. De keerzijde hiervan is dat het enkel een trigger weghaalt en niet de oorzaak aanpakt.
De vraag is: waarom kwam koemelk uit onze intolerantietest? Waarom reageer je op zuivel? Waarom krijg je er buikpijn van of merk je acne klachten? Vaak heeft dit niet te maken met het product zelf maar met bijvoorbeeld je spijsvertering die vaak door andere factoren een verminderde werking kan hebben. Het maken van de juiste keuze hierin kan je cyclus juist ondersteunen. Dit zien we niet alleen bij onszelf maar ook bij de vrouwen die we begeleiden.
Check of je intolerant of allergisch bent
Allereerst is het natuurlijk belangrijk om te weten of je allergisch of intolerant bent voor zuivel. Laat hier goed onderzoek naar doen via een reguliere test.
Volg hiervoor geen EMB-test. Deze test is niet wetenschappelijk bewezen en blijkt in de praktijk ook inconsequent en niet betrouwbaar genoeg om conclusies uit te trekken.

Waarom wel zuivel?
Als je niet intolerant bent voor caseïne (melkeiwit) of lactose (melksuiker), kan zuivel goed terugkomen in een volwaardig voedingspatroon bij PCOS. Zuivel bevat een hoop voedzame stoffen, zoals:
- Eiwit
- Verzadigd vet (stabiele, gezonde vet-variant die helpt bij het verbeteren van het metabolisme, schildklierfunctie, spijsvertering en leverfunctie)
- CLA vetzuren (de goede variant die ontstekingsremmende eigenschappen heeft, dus niet de synthetische variant)
- Vitamine A, D, E, K
- Calcium
- Fosfor
- Vitamine B2 en B12
De belangrijkste reden om zuivel wél terug te laten komen, zijn de hoeveelheid bio-beschikbare voedingsstoffen die zuivel met zich meebrengt. Bio-beschikbaar betekent dat je lichaam de stoffen vrij gemakkelijk kan opnemen omdat er relatief weinig omzettingsprocessen voor nodig zijn.
LEES OOK: De juiste vetzuren bij PCOS.
Zorgt zuivel voor klachten?
Zuivelproducten kunnen darmklachten of acné triggeren. Toch is zuivel hier niet altijd de boosdoener. Veel reacties op melk komen bijvoorbeeld voort uit een verminderde darmfunctie of schildklierfunctie.
Toevoegingen aan zuivel kunnen ook de opname van zuivel beïnvloeden. Soms kan dit zelfs darmklachten veroorzaken. Onterecht wordt de zuivel als boosdoener aangewezen terwijl de toevoegingen een goede opname verhinderen of andere klachten veroorzaken. Met name carrageen, guargom en andere ‘gommen’ zoals xanthaangom kunnen de darmen en de spijsvertering irriteren en klachten veroorzaken.
Hoe minder bewerkingen en toevoegingen de melk heeft ondergaan, hoe beter het is. Traditionele bewerking zoals fermentatie kan wél voordelen met zich meebrengen.
LEES OOK: PCOS & buikklachten.
Zo introduceer je zuivel in je voedingspatroon
Als je in het verleden reacties hebt gekregen op melk of al lange tijd geen melkproducten hebt genomen, heeft het lichaam onder andere weinig lactase-enzymen beschikbaar om lactose af te breken. Het is heel belangrijk om zuivel langzaam op te bouwen als je het langere tijd helemaal hebt laten staan. Als je weer zuivel gaat eten kan dit reacties geven, maar na ongeveer twee weken rustig toedienen van (idealiter rauwe) zuivel, is de enzymproductie van het lichaam vaak al een stuk verbeterd en kun je merken dat je zuivelproducten makkelijker verdraagt.
Wist je dat rauwe zuivel nog lactase bevat? Dit is het enzym dat nodig is om lactose te verteren. Het blijkt dat veel mensen met lactose-intolerantie wél rauwe zuivel kunnen verteren.
De verschillende soorten zuivel
Er zijn veel soorten zuivel. Net zoals met alle dierlijke producten maakt het uit:
- van welk dier het afkomstig is: geit, schaap, A1-koe of-A2 koe;
- wat de leefomstandigheden zijn van het dier: heeft het dier veel stress, kan het naar buiten, leeft het wild of zoals de natuur het bedoeld heeft?;
- welk voedsel het dier kreeg: wij mensen ‘zijn wat we eten’ maar dat is net zo goed op dieren van toepassing
- en welke bewerking het zuivelproduct kreeg: is het gefermenteerd, gepasteuriseerd en zijn er dingen aan toegevoegd?
“Onthoud dat hoe minder bewerkingen en toevoegingen de melk heeft ondergaan, hoe beter het is”
Samen bepaalt het de kwaliteit van het zuivelproduct en kan het dus ook sterk uitmaken hoe je erop reageert.

Een paar dingen om op te letten bij het kiezen van zuivel:
- Kies voor een zo traditioneel mogelijke bewerking. Kies liever voor fermentatie dan verhitting en liever rauw dan gepasteuriseerd. Let hierbij wel goed op de bron van je product. Bij Rauwpower kun je hier veel informatie over vinden.
- Let op toevoegingen zoals carrageen, xanthaangom en andere gommen.
- Kies het liefst zoveel mogelijk voor A2-zuivel. Dit is afkomstig van de A2-koeien zoals de Jersey-koe én van andere dieren zoals schapen, buffels, geiten etc.
Eet je op dit moment geen zuivel?
Geen zorgen! Al onze cursussen bevatten een zuivelvrij weekmenu van waaruit je eventueel kunt gaan opbouwen met zuivel. Daarnaast geven we uitleg om zuivelconsumptie weer op te bouwen en op welke manier zuivel een grote toevoeging kan zijn aan een PCOS loving leefstijl om weer in balans te komen. Ook als zuivel geen mogelijkheid voor je is, kun je dit menu aanhouden.
Dit is geen medisch advies. Raadpleeg daarvoor altijd jouw arts.