Veel vrouwen met PCOS ervaren vermoeidheid. Sterker nog: het is misschien wel de meest voorkomende klacht bij PCOS. Hoe komt dat? En wat kun je eraan doen?
Deze inhoud is ook te beluisteren als podcast:
Vermoeidheid bij PCOS
PCOS uit zich bij iedere vrouw op een andere manier. Zo komen klachten als haaruitval, acne en overbeharing lang niet bij iedereen voor. Vermoeidheid wordt echter bijna altijd genoemd als klacht.
PCOS Platform vroeg laatst op Instagram hoeveel vrouwen bepaalde klachten ervoeren. 70% procent gaf aan last te hebben van vermoeidheid. Het hoogste percentage in vergelijking met de andere klachten die we behandelden.
Wat is vermoeidheid?
Om beter te begrijpen waar vermoeidheid bij PCOS vandaan komt, is het goed om het begrip ‘vermoeidheid’ nader toe te lichten.
We kennen het vermoeide gevoel allemaal, maar meer ‘verscholen’ vormen of gevolgen van vermoeidheid waaraan je het herkent zijn:
- foggy brain
- concentratieverlies
- opgejaagd gevoel
- tired but wired
- futloosheid
Het kan ook zijn dat er bij jou ook sprake is van een overtreffende trap van vermoeidheid en dat je een burnout hebt.
Is het een burnout of is het PCOS?
Er zit veel overlap tussen een burnout en PCOS: in beide gevallen zijn de bijnieren overactief en is er sprake van veel stress in het lichaam en een bepaalde vorm van overbelasting. Maar bij PCOS komt het grotendeels uit een andere oorzaak:
- Bij PCOS…
is er vaak sprake van dieperliggende verstoringen die voor een groot deel hormonaal van aard zijn zoals insulineresistentie. - Bij een burnout…
is de oorzaak in principe altijd een langdurige overbelasting door bijvoorbeeld drukte op werk of een lastige thuissituatie.
Het is dus niet zo dat als je PCOS hebt, je direct een burnout krijgt. Wij zien deze burnoutachtige klachten vaak als eerste verdwijnen zodra vrouwen aan de slag gaan met een PCOS loving leefstijl. PCOS en een burnout behoeven dus een andere oplossing en aanpak.
Mogelijke oorzaken van vermoeidheid
De grote vraag is natuurlijk: waar komt die vermoeidheid vandaan? Wat zijn de mogelijke oorzaken van vermoeidheid bij PCOS? Alle oorzaken die we hieronder noemen zijn gelinkt aan verstoringen en die hebben invloed op je hormonen; de signaalstoffen van je lichaam.
- Insulineresistentie
Bij insulineresistentie is er sprake van pieken en dalen in de bloedsuiker omdat het lichaam minder goed reageert op insuline (meer hierover lees je hier). Hierdoor kunnen bloedsuikers minder goed in de cel worden opgenomen. Bloedsuikers in de cel zijn nodig om energie aan te kunnen maken.
- Vertraagd metabolisme
Bij PCOS is er praktisch altijd sprake van een vertraagd metabolisme. Hierbij staat het lichaam als het ware ‘op de rem’. Het lichaam heeft langdurig onder stress gestaan, wat veel energie en nutriënten heeft gekost. Als reactie hierop gaat het lichaam voorzichtiger aan doen met de nog aanwezige energie. De batterij raakt als het ware leeg en dit kun je voelen als vermoeidheid.
- Laaggradige ontstekingen
Bij laaggradige ontstekingen is er sprake van licht verhoogde ontstekingswaarden. Het immuunsysteem is als het ware sluimerend actief. Dit kost heel veel energie, waardoor er minder over is voor andere processen.
- Verstoorde darmwerking/darmflora
Darmverstoringen kunnen leiden tot een verminderde opname van voedingsstoffen die je juist nodig hebt om goed in je vel te zitten en genoeg energie te ervaren. Zo is een tekort aan vitamine A of B, koper of magnesium direct gelinkt aan het kunnen creëren van genoeg energie.
- Voedseltekort
Om genoeg energie te hebben, dien je genoeg te eten. Door structureel te weinig te eten en dus een beroep te blijven doen op die reserves, beïnvloed je jouw metabolisme en zal je lichaam gaan vertragen. Om erachter te komen of je wel genoeg eet, lees je dit artikel.
- Vitaminetekorten
Veel vrouwen met PCOS hebben vaak onbewust een tekort aan bepaalde vitaminen en mineralen die wel nodig zijn om genoeg energie te hebben. Met name vitamine B’s, D, Koper, A en magnesium zijn hier belangrijk.
- Slaapproblemen
Het is wellicht een open deur: maar als je te kort slaapt kun je last hebben van vermoeidheid. Het prioriteren van genoeg slaap is belangrijk, maar ook het garanderen van een goede kwaliteit van slapen. Zorg voor genoeg ontspanning voor het slapengaan.
- Hoge stress
Bij langdurige stress gaat er zoveel energie naar het reageren op stressoren, dat het lichaam vermoeid raakt.
- Verstoord (circadiaans) ritme
Het circadiaans ritme staat voor je 24-uurs-ritme. Je organen volgen een interne klok die wordt aangestuurd door dit circadiaanse ritme. Het is bekend dat dit ritme sterk wordt beïnvloed door licht. Weinig daglicht, een onregelmatig (slaap)ritme en veel blootstelling aan kunstmatig licht kan vermoeidheid als gevolg hebben.
- En verder…
Een ziekte of virus, alcohol- of drugsinname en medicijngebruik kunnen ook vermoeidheid veroorzaken.
6 tips om direct met je vermoeidheid aan de slag te gaan
Heel veel van deze bovengenoemde factoren en verstoringen komen bij PCOS voor. Daarom zien we zo vaak vermoeidheid bij vrouwen met PCOS. Wij geven je zes tips om vermoeidheid aan te pakken.
- Eet genoeg en frequent.
- Garandeer dat je voldoende voedingsstoffen binnenkrijgt door voedingsrijke voedingsmiddelen te kiezen zoals (orgaan)vlees, aardappelen, schaal- en schelpdieren, eieren en (rauwe) zuivel.
- Garandeer een goede nachtrust. Idealiter slaap je 8 uur per nacht.
- Probeer alcohol zo veel mogelijk te vermijden. Alcohol heeft een zeer vermoeiend en belastend effect op je lichaam. Af en toe een drankje op feestjes geeft in principe niet, maar drink met mate.
- Verlaag de hoeveelheid stress over de dag heen. Door meer rust te nemen ontlast je jouw lichaam om sneller te herstellen.
- Probeer jezelf zoveel mogelijk bloot te stellen aan daglicht.
*Dit is geen medisch advies.
