Wanneer je de diagnose PCOS krijgt, is beginnen met de anticonceptiepil een veel gegeven advies. Maar is het de enige oplossing? Welke voor- en nadelen zitten eraan? En, wat als je graag wil stoppen met de pil? In dit artikel nemen we alles voor je onder de loep.

De inhoud van dit artikel is ook te beluisteren als podcast.

Veel vrouwen, met en zonder PCOS overwegen wel eens om te stoppen met de pil. Soms door een actieve kinderwens, maar soms ook door klachten die aan het licht komen. Daarbij beseffen steeds meer vrouwen dat je door het slikken van de pil niet de oorzaak van PCOS verhelpt, maar enkel de symptomen maskeert. 

Onze persoonlijke ervaring met (stoppen met) de pil

Zoals heel veel vrouwen, hebben wij (Loes en Isabelle) ook ervaringen met de anticonceptiepil.

“Ik kreeg meteen een beter zelfbeeld en ik voelde me weer mezelf.”

Isabelle: Ik heb de Microgynon 30 en 50 en de Yasmin gebruikt. Ik ging aan de pil toen ik ongeveer 15 jaar was. Destijds wist ik nog niet dat ik PCOS had. Het was normaal om aan de pil te gaan. Op die leeftijd was het zelfs cool, het hoorde erbij. Helaas kreeg ook ik klachten van de pil. Ik had bijna non-stop tussentijdse bloedingen. Na een tijdje stoppen met de pil vanwege deze klachten, besloot ik toch de Yasmin te gaan slikken, vanwege de anticonceptie. Dat ging toen redelijk. Voor mij was het destijds een verademing, het gaf rust en regelmaat. Wel denk ik dat de pil mijn emoties toen heeft beïnvloed. Ik werd enerzijds een meer afgevlakte versie van mezelf. Aan de andere kan werd ik toen ook steeds angstiger. Zeker toen ik langdurig aan de pil was, kreeg ik toenemende klachten zoals angst en paniek. Toen heb ik besloten om te stoppen. Kort daarna voelde ik me weer helemaal mezelf. Die irrationele angsten die ik had, verdwenen als sneeuw voor de zon.

Loes: Ik heb de Yasmin en de Microgynon 30 gebruikt. Dat deed ik puur om klachten te onderdrukken op advies van de huisarts. Ik begon ermee vlak na mijn PCOS-diagnose toen ik 18/19 was. Destijds had ik geen weerstand op de pil, ik moest toch aan de anticonceptie en vond dit dan ’twee vliegen in één klap’. Helaas reageerde mijn lichaam erg slecht op de pil. Ik kreeg veel klachten, hield veel vocht vast en ervaarde gewichtstoename. Daarbij werd ik een ander mens; mijn humeur werd er niet beter op. Ik was geprikkeld, ontevreden en mijn levenslust was zeer gedaald. Na een half jaar de Yasmin te hebben gebruikt, stopte ik dan ook. Toen ik met 22 jaar heb ik het nog een poging gegeven, met de Microgynon 30. Ook dit hield ik niet lang vol en de klachten herhaalde zich. na vijf maanden stopte ik wederom en voelde ik mij kort daarna weer mijzelf, alsof er een last van mijn schouders viel.

Redenen om wel of niet te stoppen met de pil

Bijna alle vrouwen met PCOS zonder actieve kinderwens, krijgen het advies ‘terug te komen als je een kinderwens hebt’ en ‘voor nu gebruik te maken van hormonale anticonceptie’ waarbij vooral de anticonceptiepil wordt aanbevolen. Hierbij wordt ook wel eens gezegd dat de pil je hormonen reguleert. Dat is alleen niet zo: het reguleert niets, synthetische hormonen nemen het over. 

Uiteraard kan de pil ook voordelen hebben. Wij zijn dan ook niet per definitie voor of tegen het gebruik. Maar we geven jou graag zoveel mogelijk handvatten zodat je goed geïnformeerd bent en niet achteraf denkt: ‘had ik dat maar eerder geweten’. 

Lees ook: Diagnose PCOS en kinderwens – hoe ga je daarmee om?

Redenen om gebruik te maken van de pil:

• Het is een redelijk veilige en makkelijke vorm van anticonceptie. Let wel op bij de pil met overgeven, diarree etc. Dit kan de werking verminderen doordat de pil versneld of juist onvolledig de spijsvertering passeert.
• Het kan de PCOS-symptomen die je ervaart onderdrukken. Bij sommige vrouwen geeft hormonale anticonceptie juist klachten maar er zijn ook vrouwen die zich goed/beter voelen aan de hormonale anticonceptie.

Redenen, naast een actieve kinderwens, om te stoppen met de pil of de pil als anticonceptie te heroverwegen:

• De pil rooft nutriënten omdat de pil onder andere de lever redelijk zwaar belast. De lever vraagt veel nutriënten bij ontgifting en de rest van haar functie. Hierdoor raakt je voorraad voedingsstoffen sneller op als het ware. Denk aan nutriënten zoals magnesium, B-vitamines (waaronder B6, B12 en foliumzuur), selenium, zink, antioxidanten. Een tekort aan deze vitaminen en mineralen kan leiden tot klachten of al bestaande klachten verergeren. Denk hierbij bijvoorbeeld aan depressie, vermoeidheid, stress, stemmingswisselingen, angsten en buikpijn.
• Het kan de vaginale afweer verzwakken wat de kans op vaginale schimmels kan vergroten.
• De pil kan je libido beïnvloeden. 
• De pil kan veel invloed hebben op je stemming. Dit kan komen door een tekort aan bepaalde voedingsmiddelen, maar ook door de synthetische hormonen in de pil: progestageen en een vorm van oestrogeen. Of door het gebrek aan een natuurlijke eisprong en daarmee de aanmaak van natuurlijke progesteron. 
• De risico’s die de pil met zich mee kan brengen. Zo kan de pil een verhoogde kans geven op borstkanker en trombose. Schrik niet, een verhoogde kans betekent niet dat de pil het veroorzaakt. Wel willen we je meegeven dat er een verband is tussen de anticonceptiepil en (borst)kanker en trombose.
• Je wilt PCOS bij de oorzaak aanpakken en je beter gaan voelen. Dit kan ook als je nog geen actieve kinderwens hebt, maar je lichaam alvast wil voorbereiden. Hoe meer tijd je hiervoor hebt, hoe meer je jouw lichaam hierop kunt voorbereiden.

Wat kun je verwachten als je stopt met de pil?

Afhankelijk van jouw situatie kun je tot de conclusie komen om te willen stoppen met de pil. Wat kun je verwachten? Dit is natuurlijk voor iedereen anders en hangt van heel veel factoren af. Dit is wat we veel horen:

• Klachten die je voor de pil had, kunnen terugkomen. Dit zien we zeker bij PCOS vaak omdat de pil het al die tijd heeft onderdrukt.
• Klachten kunnen erger terugkomen vanwege de tekorten en extra belasting op je lichaam door de pil.
• Je kunt hormonale veranderingen opmerken.
• Je stemming kan veranderen: dit kan ook heel positief zijn.
• Jouw eigen cyclus kan weer op gang komen: door te stoppen met anticonceptie zoals de pil krijg je zicht op de mate waarin jouw lichaam op dat moment in staat is te ovuleren en te menstrueren. Let op: dit kan even duren. Ook heb je hier met voeding en leefstijl veel invloed op.

Hoe kun je je het beste voorbereiden en je lichaam ondersteunen bij het stoppen met de pil?

In dit advies gaan we ervanuit dat je PCOS Loving wil gaan leven en eten. Dit betekent in het kort dat je je lichaam geeft wat het nodig heeft en dat je hiermee de oorzaak gaat aanpakken van PCOS.

Of je nu direct wil stoppen, of pas op een later moment, je kunt alvast een aantal dingen doen om je lichaam te ondersteunen. Met name de lever wil je voorzien in voldoende voedingsstoffen en energie om haar functie goed uit te kunnen voeren. Ook als je niet wilt stoppen met de pil, is het júist van grote meerwaarde je lichaam extra te ondersteunen (omdat je het lichaam ook meer belast). We raden je aan ook dan onderstaande tips te overwegen.

Onze tips:

1. Eet genoeg: 1800 kcal is echt de ondergrens en we zien nog zó vaak vrouwen die structureel te weinig eten.
2. Garandeer de volgende voedingsstoffen het liefst uit natuurlijke bron:
   1. vitamine C uit camu camu of acerola cherry (let op met Acerola Cherry en Camu Camu bij zwangerschap, laat je hierin adviseren).
   2. magnesium (uit voeding, maar vaak is een supplement nodig)
   3. grasgevoerde runderlever (als je dit niet eet, uit supplement) voorziet je in enorm veel voedingsstoffen die de lever nodig heeft, waaronder veel B-vitamines.
   4. oester, schaal- en schelpdieren. Eet je dit niet, kies voor een supplement gemaakt van oester. Dit is met name heel belangrijk om mineralen in zink en selenium te garanderen.

Lees ook: Eet je wel genoeg?

Bonustip:

5. chlorofyl helpt de lever bij de ontgifting. Let op dat het supplement geen onnodige toevoegingen bevat.

Je kunt natuurlijk nog veel meer doen om je lichaam te ondersteunen, maar als je hier nu mee aan de slag gaat, is dat een goed begin. Zo weet je zeker dat je de kans op vervelende klachten na het stoppen met de pil verkleint.  

En onthoud: het is onbekend wanneer eventuele klachten optreden en hoe je reageert op het stoppen met de pil. Dit moet je zelf ervaren en hier kunnen we helaas geen exacte informatie over geven. De info in dit artikel helpt je hopelijk wel een beetje op weg! 

Tip: Er komen veel nieuwe handouts aan voor het online programma de PCOS Balans Formule, waaronder de ‘stoppen met de pil’-handout. We spreken geregeld vrouwen die twijfelen aan het stoppen met de pil, omdat ze bang zijn voor de gevolgen zoals het terugkomen van vervelende klachten. Met deze handout helpen we deze vrouwen met informatie over hoe je het lichaam het beste kunt ondersteunen om zo de kans op terugkerende klachten zo laag mogelijk te houden. 

Let op: dit is geen medisch advies.